Nhà đày Buôn Ma Thuột

Nhà đày Buôn Ma Thuột là một di tích lịch sử ở Buôn Ma Thuột, Đắk Lắk. Di tích này chính thức được xếp hạng vào năm 1980. Khu nhà đày mang số nhà 18 - đường Tán Thuật - Phường Tự An - Thành phố Buôn Ma Thuột.

Nhà đày Buôn Ma Thuột được chính quyền Thực dân Pháp cho xây dựng bắt đầu từ năm 1900 khi Buôn Ma Thuột còn là một nơi rừng thiêng nước độc để giam giữ các chiến sĩ cách mạng. Đến năm 1930 thì được xây dựng hoàn chỉnh như bây giờ và là một trong những nhà tù tàn bạo, khắc nghiệt nhất của chính quyền Thực dân, Đế quốc tại Việt Nam. Hiện tại Nhà đày đã được bảo tồn như một di tích lịch sử và là một điểm tham quan của thành phố Buôn Ma Thuột.

Do di tích nằm trong một góc khuất, đường Tán Thuật là một con đường nhỏ, ngay việc hỏi tên đường này cũng đủ làm nhiều người ở Ban Mê phải ngơ ngác không biết chỉ đi hướng nào. May mắn là người Ban mê có biết một tí về khu nhà này vì ở gần nhà cũ của mình. Nó nằm ở gần ngã 4 Đinh Tiên Hòang và Nguyễn Công Trứ, nếu chú ý có thể nhìn thấy cổng nhà đày. Hồi nhỏ có các tiền cũng chẳng dám vào, mỗi lần đi qua tòan phải chạy vì nhìn cái cổng to bự, tường rào cao 3-4 mét lại chăng kẽm gai bùng nhùng nhằng nhịt cứ khiếp khiếp là. Lúc đó Buôn Ma Thuột còn vắng vẻ nữa chứ, may mà người ta trưng dụng làm kho vật tư lương thực nên còn có người ra vào. Lúc lớn hơn thì biết hơn một tí vì ở đây có một quán thịt chó hiếm hoi rất nổi tiếng tuy nhìn có hơi dơ dơ.

Thời gian rồi có dịp vào thường xuyên vì người ta mượn sân là nơi tập quân sự, trong nhà đày có một gốc xòai mà người Ban mê đã đề cập trong bài Cây xòai rừng, có một cái nhà trung tâm xây từ hồi Pháp, kiến trúc cũng rất ấn tượng, nếu cải tạo lại làm nhà nghỉ cho người tù xưa khi trở lại tham quan muốn ở lại một đêm tâm sự cùng hương hồn bè bạn thì thật là hay quá. Đây là một điểm tham quan rất thuận tiện trong thành phố nhưng chưa được đầu tư tôn tạo nên rất vắng khách, thườn gchỉ đón khách đi theo đòan còn đi lẻ thì chỉ được lang thang bên ngòai. Không biết các bác làm du lịch có cách nào hay để nơi này được biết đến nhiều hơn không nhỉ, ít ra là cũng đối với người Ban mê./.