Tín ngưỡng truyền thống của người Ê đê ở Tây nguyên

1.Tín ngưỡng:

Tín ngưỡng của dân tộc Eđê thuộc hình thái tôn giáo nguyên thuỷ thể hiện từ quan niệm “vạn vật hữu linh” đến sự hình thần thế giới thần linh.

Vạn vật hữu linh” ở đây không hẳn mọi vật đều có linh hồn mà chỉ có những hiện tượng và sự vật trong thiên nhiên có sự chuyển động thì mới có hòn. Chuyển động đó của các hiện tượng sự vật lại thuộc vào trình độ nhận thức và quan niệm của đồng bào. Người Eđê tin rằng con người ai cũng có linh hồn, hình dáng, thể chất của mỗi người lớn hay nhỏ, khoẻ mạnhm hay ốm đau đều do hồn người đó định đoạt. Xã hội chưa có giai cấp nên thế giới thần linh được con nguời tạo ra cũng chưa phân chia thứ bậc. Các Yàng, hồn hầu như ở xung quanh các vật thể như bao bọc lấy thể giới tâm linh con người và chi phối con nguời. Con người muốn được các thần linh phù hộ về sức khoẻ, về mùa màng… thì phải thành kính tổ chức những hình thức tổ chức lễ hiến sinh lớn, nhỏ (Lễ đâm trâu) tuỳ theo mục đích của chủ tế, việc thờ cúng tổ tiên của người Eđê cũng giới hạn trong phạm vi các thế hệ cha mẹ, ông bà chủ yếu là trước thời gian làm lễ bỏ mã. Sau đó vong linh của mỗi người được coi là “Yàng” (nói chung).

2. Linh hồn:

Người Eđê quan niệm rằng con nguời có 3 linh hồn:

1. Mngat: Khi đứa trẻ còn ngằm trong bụnh mẹ. Nếu bị sẩy thai gọi là Proh pla thành thần chết (Yang atão)

2. Mngah: Khi vừa lọt lòng mẹ Mngah sẽ nhập vào đứa bé làm làm đứa bé khóc chào đời và theo đứa bé suốt cuộc đời (nếu đứa trẻ mới sinh bị chết tức là Mngah không nhập vào nó, không có sự sống).

3. Tlang hêa: Biểu hiện là con diều hâu. Khi con người chết đi thì Tlang hêa xuất hiện và đưa linh hồn vừa chết kia về với tổ tiên. Sưu tầm