Giáo Phận Ban Mê Thuột

Năm 1847, Cha Fontaine Khâm thuộc hội Thừa Sai Paris (MEP) được phái lên sống với đồng bào H'nông gần Buôn Yeng Drôm, giữa Bandon và Ðăkmil. Ðây có lẽ là vị thừa sai đầu tiên đến truyền giáo trên miền Ðăklăk.

Ngày 14-1-1932, Ðức Piô XI quyết định thành lập giáo phận Kontum gồm ba tỉnh Kontum, Pleiku, Ðăklăk và một phần lãnh thổ Attâpư thuộc Lào. Tòa Thánh bổ nhiệm cha bề trên M. Jannin Phước làm giám mục tiên khởi giáo phận Kontum, hiệu tòa Gadara. Ngày 29-1-1934, ngài đến kinh lý Buôn Ma Thuột - Ðăklăk lần đầu tiên và tìm khu đất để lập họ đạo với số giáo dân khoảng 50 người, thuộc giáo xứ Plei Pơo (La Sơn, Plaiku), cha Ban làm quản xứ.

Ngày 11-5-1934, thầy giảng Phaolô Hiền được sai lên họ Buôn Ma Thuột để giúp đỡ giáo dân, ngày 15-8-1934, thầy Hiền và giáo dân lập nhà nguyện nhỏ đầu tiên ở Buôn Ma Thuột với mái tranh vách đất.

Ngày 30-3-1937, giáo họ Buôn Ma Thuột được nâng lên hàng giáo xứ, đây là giáo xứ đầu tiên tại Ðăklăk do linh mục Phêrô Nguyễn Ðắc Cẩn phục vụ.

Năm 1939-1940, hai cha Pierre Janningros và Pierre Romeuf Phương (giáo phận Quy Nhơn) lên đóng tại Buôn Ma Thuột, hai vị phục vụ thay cha Nguyễn Ðắc Cẩn nghỉ hưu. Ngày 26-7-1942, cha Pierre Romeuf Phương được bổ nhiệm làm cha quản xứ Buôn Ma Thuột. Mùa Phục Sinh năm 1941, cha đã vận động mua một mẫu tây đất để xây cất nhà thờ xứ. Từ năm 1955, nhiều giáo xứ trên địa bàn Ðăklăk, Quảng Ðức, Phước Long được hình thành, nhất là cuộc di cư từ Bắc vào đây làm số giáo dân ngày càng thêm đông. Tháng 9-1956, cha Gioan Baotixita Trần Thanh Ngoạn được bổ nhiệm làm quản xứ Buôn Ma Thuột, ngài cùng giáo dân xây dựng nhà thờ Buôn Ma Thuột, hoàn thành vào tháng 4-1959, nhà thờ này trở thành nhà thờ chính tòa giáo phận Ban Mê Thuột.

Ngày 22-6-1967, Ðức Thánh Cha Phaolô VI ban Sắc Chỉ Qui Dei Benignitate thiết lập giáo phận Ban Mê Thuột gồm 3 tỉnh: Ðăklăk (1925), Quảng Ðức (1959) và Phước Long (1957). Giáo phận mới trải rộng trên diện tích 21,723 km2 với dân số 290,800 người, gồm: người Kinh, Thượng, Mường, Nùng, Thái. Cùng sắc chỉ, Ðức Phaolô VI bổ nhiệm cha Phêrô Nguyễn Huy Mai làm giám mục tiên khởi giáo phận. Ngài được tấn phong ngày 15-8-1967, tại Saigòn. Khi thành lập, giáo phận có 55 linh mục, 33 giáo xứ với 56,719 giáo dân.

Ðể phát triển việc truyền giáo và đào tạo linh mục, Ðức cha đã mở Tiểu Chủng Viện Phaolô Lê Bảo Tịnh năm 1968. Ngày 31-5-1969, hội dòng Chị Em Ðức Maria Nữ Vương Hòa Bình được chính thức thành lập. Thập niên 1970 là thời kỳ chiến tranh khốc liệt, giáo dân vùng Bình Long, Phước Long, Quảng Trị, Ðà Nẵng, Kontum tràn về Buôn Ma Thuột, trong đó có rất nhiều người Xtiêng, Xơ Ðăng, M'nông. Giáo phận đã tích cực truyền giáo cho họ và nhiều ngàn người đã trở lại. Nhân dịp kỷ niệm 20 năm thành lập giáo phận, Ðức cha đã cung hiến nhà thờ Buôn Ma Thuột ngày 22-6-1987. Năm 1981, Ðức cha phó Giuse Trịnh Chính Trực đã được tấn phong và ngài đã chính thức cai quản giáo phận từ năm 1990, sau khi Ðức cha Nguyễn Huy Mai từ trần. Ngài đã âm thầm xây dựng giáo phận trong điều kiện thiếu thốn và khó khăn cả về tinh thần lẫn vật chất cho đến khi nghỉ hưu vào cuối năm 2000, nhường quyền cai quản giáo phận lại cho Ðức cha Giuse Nguyễn Tích Ðức.

- Nhà thờ Chính Tòa.

-Tòa Giám mục giáo phận

- Trung tâm hành hương: Núi Ðức Mẹ Giang Sơn.

- Trung tâm hành hương: Ðức Mẹ Thác Mơ, Phước Long.

(dựa theo Niêm Giám 2005 của Giáo Hội Công Giáo Việt Nam)

Còn đấy là chùm ảnh về Tòa gíam mục, hai tấm sau là do người Ban mê tự chụp. Hai ảnh trước lấy từ mạng nhờ Bạn Du ca tình yêu chỉ đấy.