Tò mò với những 'chốn' thiên nhiên nhất VN

Với cảnh sắc thiên nhiên tuyệt đẹp cùng hệ sinh thái phong phú, chắc chắn du khách khó cưỡng lại ham muốn trải nghiệm một chuyến "phượt" xanh...

Được thành lập vào năm 1992 thuộc huyện Buôn Đôn và huyện Ea Súp, tỉnh Đắk Lắk, Vườn quốc gia Yok Đôn nằm cách thành phố Buôn Ma Thuột 40km về phía tây bắc. Đây được xem là một trong những khu bảo tồn thiên nhiên lớn nhất Việt Nam, với tổng diện tích 115.545 ha và đồng thời, là nơi duy nhất tại Việt Nam bảo tồn được hệ sinh thái rừng khộp.

Vườn quốc gia Yok Đôn là nơi ẩn chứa bao điều kỳ thú, hấp dẫn du khách và các nhà khoa học bởi sự phong phú và độc đáo của thiên nhiên hoang sơ. Những cánh rừng đại ngàn thuộc hệ sinh thái rừng khộp mang tính đặc trưng của rừng nhiệt đới Đông Nam Á, đan xen trong đó là các cánh rừng ẩm xanh tươi và rừng bụi với nhiều loại cây gỗ quý như giáng hương, cà te, cẩm lai, trắc, gỗ đỏ, sao lá tím… Địa hình nơi đây tương đối bằng phẳng, trong đó nổi lên các ngọn núi Yok Đôn và Reheng. Rừng nguyên sinh chiếm trên 90% diện tích toàn vườn, là môi trường sống lý tưởng cho các loài động thực vật.

Theo khảo sát của các nhà khoa học, Yok Đôn hiện có 67 loài thú, 196 loài chim, 46 loài bò sát, 15 loài lưỡng cư và khoảng 100 loài côn trùng sinh sống. Nguồn động vật hoang dã không những phong phú và đa dạng, mà còn rất đặc trưng cho hệ động vật vùng Đông Nam Á. Trong số 56 loài động vật quý hiếm của khu vực Đông Dương thì Yok Đôn có đến 36 loài và 17 loài được ghi trong sách Đỏ thế giới như voi, trâu rừng, bò sừng xoắn, hươu sao, sơn dương, gà lôi, công, sáo, phượng hoàng… Ngoài ra, Yok Đôn còn là khu vực duy nhất ở Việt Nam có nhiều động vật quý tập trung với số lượng lớn như bò rừng, báo, nai cà tông, kỳ đà nước…Hệ thực vật ở đây rất phong phú và đa dạng với 464 loài, trong đó nhiều loài chỉ có ở khu vực Tây Nguyên. Nơi đây cũng tập hợp nhiều loài hoa quý hiếm, chỉ riêng hoa phong lan đã có trên 23 loài với đủ màu sắc tuyệt đẹp...

Vườn quốc gia cũng lưu giữ nhiều giá trị văn hóa đặc sắc của các dân tộc Tây Nguyên như: Êđê, M’Nông, Lào… Và nói rộng hơn, Buôn Đôn hiện vẫn bảo tồn được khá nhiều kiến trúc nhà sàn truyền thống với những hình chạm khắc đẹp và công phu, thể hiện bàn tay khéo léo và óc sáng tạo tài tình của cư dân nơi đây. Chưa kể, vốn là vùng đất nổi tiếng với nghề săn bắt và thuần dưỡng voi, khách du lịch đến đây đến Yok Đôn, Buôn Đôn sẽ được tận mắt xem các dụng cụ dùng để săn bắt voi và có thể cưỡi voi đi dạo giữa những cánh rừng đại ngàn, hoặc cùng voi vượt qua dòng sông Sêrêpôk.

Khi màn đêm buông xuống, du khách còn được tham gia đêm lửa trại với những giai điệu sôi nổi của các nhạc cụ đầy chất sáng tạo của vùng đất Tây Nguyên như cồng, chiêng, đàn Chinh K’ram, sáo vỗ, Đinh Puốc, T’rưng… Bên cạnh đó, các công ty du lịch Đắk Lắk cũng tổ chức các tour du lịch dã ngoại, đi bộ, cắm trại trong rừng hoặc thuê nhà nghỉ trong căn chòi nhỏ ven bờ sông để du khách hưởng thú ngắm phong cảnh rừng núi, sông nước khi hoàng hôn xuống...

Cúc Phương là khu bảo tồn thiên nhiên lâu đời nhất của Việt Nam và cũng là tài sản đáng giá nhất trong hệ thống vườn quốc gia ở Việt Nam.

Vườn Quốc gia Cúc Phương (hay rừng Cúc Phương) là một khu bảo tồn thiên nhiên, khu rừng đặc dụng nằm trên địa phận ranh giới 3 khu vực Tây Bắc, đồng bằng sông Hồng và Bắc Trung Bộ thuộc ba tỉnh: Ninh Bình, Hòa Bình, Thanh Hóa. Vườn quốc gia này có hệ động thực vật phong phú đa dạng mang đặc trưng rừng mưa nhiệt đới. Nhiều loài động thực vật có nguy cơ tuyệt chủng cao được phát hiện và bảo tồn tại đây.

Rừng Cúc Phương có hệ sinh thái khá phong phú và đa dạng, gồm 97 loài thú (trong đó nổi bật nhất là các loài khỉ châu Á), 137 loài chim, 76 loài bò sát, 46 loài lưỡng cư, 11 loài cá và hàng ngàn loài côn trùng. Nhiều loài nằm trong Sách đỏ Việt Nam. Trong đó có loài linh trưởng đang bị đe dọa tuyệt chủng trên toàn cầu ở mức đe dọa cực kỳ nguy cấp là voọc quần đùi trắng và loài sẽ bị nguy cấp trên toàn cầu là cầy vằn, loài báo hoa mai là loài bị đe dọa ở mức quốc gia. Cúc Phương cũng có hơn 40 loài dơi đã được ghi nhận.

Với địa hình núi đá vôi, bao phủ bởi hệ thực vật nhiệt đới, Cúc Phương đã cung cấp cho các nhà khoa học rất nhiều hóa thạch khủng long quý hiếm cũng như các dấu tích về quá trình định cư của con người cách đây hơn 7.500 năm. Các di vật của người tiền sử có niên đại khoảng 12.000 năm đã được phát hiện như mồ mả, rìu đá, mũi tên đá, dao bằng vỏ sò, dụng cụ xay nghiền... Chưa kể, một số hang động ở đây đã chứng tỏ sự xuất hiện của con người đã từ 7.000 đến 12.000 năm trước như: Động người xưa, Hang con moong, Động phò mã...

Tuy nhiên, điểm nhấn của Cúc Phương là mưa rừng nhiệt đới mang tới một trải nghiệm rất kỳ thú, giúp du khách có thể nhận thấy rõ ràng hơn vai trò của thiên nhiên... Ban đầu, dù trời mưa rất to nhưng người đi trên nền rừng không hề bị ướt do những tầng lá dày đặc đã hứng hết nước mưa. Khi mưa đã tạnh, nước từ trên các tán rừng vẫn đổ xuống tạo nên một cơn “mưa của rừng” rất lạ lùng. Để so sánh, người đi rừng chỉ cần tìm một khoảng trống không có các tán cây che phủ để cảm nhận rõ rệt...

Cuối năm 2001, Vườn quốc gia Cát Tiên được UNESCO công nhận là Khu dự trữ sinh quyển thế giới ở Việt Nam. Năm 2005, một diện tích rộng 13.759 ha của Vườn được Công ước Ramsar (Công ước về các vùng đất ngập nước có tầm quan trọng quốc tế) công nhận là khu Ramsar thứ 1.499 của thế giới và thứ 2 của Việt Nam. Năm 2006, Vườn được đưa vào danh sách ứng cử Di sản thiên nhiên thế giới của UNESCO.

Vườn quốc gia Cát Tiên có tổng diện tích 70.548ha nằm trên địa bàn các huyện Tân Phú, Vĩnh Cửu (tỉnh Đồng Nai), Cát Tiên, Bảo Lộc (tỉnh Lâm Đồng) và Bù Đăng (tỉnh Bình Phước). Đặc trưng của vườn quốc gia này là rừng nhiệt đới ẩm ở vùng đất thấp, có cảnh quan đa dạng như rừng nguyên sinh, trảng cỏ rộng, đồi, bãi ven sông, đảo nổi, thác ghềnh… Khoảng 50% diện tích của Cát Tiên là rừng cây xanh, 40% là rừng tre, 10% là nông trại.

Hệ sinh thái rừng rất phong phú với hơn 1.362 loài thực vật bậc cao, 62 loài thú, 121 loài chim… Đặc biệt, trong rừng có những loài động vật rất quý hiếm như trĩ lông đỏ, cò quắm xanh, tê giác, voi. Trong đó nổi tiếng nhất là các “công dân” tê giác Javan, những cá thể cực hiếm còn sót lại ở Đông Nam Á. Đáng tiếc là những kẻ săn trộm mới đây đã sát hại một trong số tê giác ở Cát Tiên để lấy sừng.

Ngoài số lượng động vật phong phú, Cát Tiên còn là địa bàn của 62 loại lan. Chưa kể, các phát hiện khảo cổ trong khu vực giữa rừng cũng đặt ra nghi vấn về một nền văn minh cổ đã tồn tại ở đây từ hơn 1.300 năm trước.

Hiện, Cát Tiên rất thuận tiện cho việc kết hợp một chuyến phượt cuối tuần, với 12 tuyến du lịch sinh thái.