Tổng quan về... Troh Bư và cái Bảo tồn lan Troh Bư.

Tổng quan về... Troh Bư và cái Bảo tồn lan Troh Bư.
Hôm nay, em xin đúc kết ...làm một cái: Tổng quan về Troh Bư và Bảo tồn lan Troh Bư nhà em.
31 tháng 5 năm 2018, Troh Bư nhà em chính thức bước sang tuổi 24.
Như vậy là mùa hè cách đây 23 năm (tháng 5 năm 1995)... em bắt đầu xây dựng vườn Troh Bư.Trước đó, do vô tình đi giúp bạn thu hoạch mía trồng trên đất Troh Bư nay… em với nàng giáp mặt.
Tiếng sét ái tình luôn ... từ cái nhìn đầu tiên.
Mặc dù lúc ấy ... Troh Bư chẳng có gì ngoài đất trắng.Những vạt tranh trải dài, lúp xúp bóng cây rừng … mọc tái sinh.
Bị bỏ hoang nhiều năm ... theo tập quán người Ê đê làm  nương rẫy.
Chỉ có điều con suối nuôi dưỡng “lũng cá lóc” - Troh Bư … không bao giờ khô cạn, nước mát ngọt quanh năm.
Em rất mê làm vườn, đã lang bạt nhiều nơi nhưng không thể dừng chân ... vì chưa tìm được mảnh đất mình ưng ý.Troh Bư thì chuẩn rồi, xinh … cứ như người mẫu.
Với địa hình eo ếch, nhiều chân đồi bát úp … dồn về “lũng cá lóc” - Troh Bư.
Dù lúc ấy, đang còn đồi trọc lóc, nhưng em đã hình dung … có thể làm được gì với nàng ấy.
Về khu vườn mình vẫn hằng mơ ước đang ẩn dấu dưới hình hài... rẫy hoang này.
Như đã kể, em mê làm vườn từ nhỏ, vì có thời gian sống … trong không gian vườn nhà ông ngoại.
Học xong lớp 12, thi trượt 2 đại học Y, Dược… em đầu quân vào Lâm nghiệp, để nối bước Bố em.
Chính những dịp công tác rừng … em gặp nhiều cảnh đẹp.
Nên mong muốn bê về, làm cho mình  và cả cho Dak Lak… một khu vườn đặc sắc luôn.
Một vườn cảnh rất Việt Nam, rất Tây nguyên và … rừng nữa.
Xen thật nhiều cây ăn trái hoang dã, đặc biệt giống rừng hoa … để làm vườn du lịch.
Nghe Già làng kể chuyện huyền thoại về Troh Bư … thì em càng đắm say.
Đến nỗi không nề hà, tuần nào cũng bò vào… để tỉ tê từng nhà, thuyết phục mua cho được.
Có tất cả 5 gia đình, nên mãi mới mua xong… để có 05 ha đồi đất trắng.
Tiếc rằng không giữ được, cứ phải bán dần đi… đầu tư làm 02 ha vườn Troh Bư như bây giờ.
Mà không thế không được, có quá nhiều việc phải làm, khiến có rất nhiều người nghĩ rằng … không bao giờ xong được.
Nhưng Troh Bư bây giờ … đã rất là hoành tráng, đúng không?
Với 3 đại Dự án…  cơ bản đã hoàn thành là Vườn thực vật, Bảo tồn lan và cái vườn Muôn hoa nữa.Cả 3 đứa, đến với em ... đều như là định mệnh.
Em muốn nuôi cây rừng kết hợp cây ăn trái ...nhưng rừng lấn mất tiêu. 
Em muốn trồng bạt ngàn hoa nhưng  ngày xưa, Ban mê chả ai bán nên đi rừng lấy lan về gắn miết …thành ra bảo tồn lan.
Vì là dân Lâm nghiệp, nên lan ... là đam mê khó rũ bỏ.Vì thế mà cà phê và cây ăn trái thì hoài chả thấy đâu ...mà cứ lo giữ cây rừng và đem lan về gắn.
Được cái vùng Troh Bư cây rừng lên rất hợp với cái vụ gắn lan... vì tán lá rất thưa.Khi ra hoa thì ôi trời ơi là đẹp ...vì thấy rõ em lan in trên nền trời xanh biếc.
Khiến cho em ngây ngất, rảnh là tót … ngay vào rừng tầm lan.
Bảo tồn lan Troh Bư, ngày 19 tháng 3 năm 2012 … em bắt đầu ý tưởng.
Hôm ý có người vào Troh Bư chơi, tự dưng phán một câu... Troh Bư là khu bảo tồn lan rừng à?
Nó như cái định mệnh, làm em phải suy nghĩ.
Đến nỗi 0h sáng 20/3 ... em bật dậy viết bài.
Thật may vì, ý tưởng đến ... đúng lúc phong trào chơi lan rừng lên rầm rộ.
Ban mê đã có chợ bán lan ... với giá rẻ như rau.Rồi cơ hội đến nữa khi có nhiều rừng nghèo...chuyển đổi thành dự án.
Chả cần phải tầm nữa, đi nhặt cũng được nhiều và thế là thành béng … cái Bảo tồn lan Troh Bư.
23 năm làm  Troh Bư, Bảo tồn lan...chiếm 6 năm trong số đó.
Em nay đã ổn định ... 215 loài với hơn 10 ngàn cá thể lan.
Chắc ở trong giai đoạn này ... đó là cái con số mà em rất muốn giữ.
Có thể tăng số lượng loài và cá thể ...nhưng sức không theo nổi lòng.
2 năm qua, mỏi quá cho thuê vườn …để bảo tồn lan được tòan tâm, toàn ý.
Thì lại tiếc rẻo đất nhỏ cuối vườn bị đối tác bỏ mặc nên mới lao vào làm... thành ra vườn Muôn hoa. 
Giờ Vườn thực vật đã xong, vườn Muôn hoa đã xong, Bảo tồn lan Troh Bư ... cơ bản cũng xong nốt.
Troh Bư giờ đẹp kinh ... khi đối tác mua lại 3 ha đất em bán và đầu tư thêm vào.
Nhưng cũng chính vì vậy, thời gian qua có lắm người hỏi em ...tại sao đi dỡ cái hàng rào vùng lõi bảo tồn lan đang tốt làm cho nó trống huơ.
Và tại sao lại đem các em lan nhốt vào trong hàng rào khu tiêu bản ...trông đến là xấu xí.
Oan cho em quá mà! em có muốn như vậy đâu ...nhưng thế thời phải thế.
Cuối năm 2016, em may mắn tìm ra được đối tác cho thuê vườn Troh Bư để phát triển... du lịch.
Đó là  quyết định đúng, vì ngoài cái vụ bảo tồn lan thì ước mơ lớn của em ...là Troh Bư phải trở thành một điểm đến hấp dẫn.
Bảo tồn lan ...quá hay rồi nhưng sẽ không thể đứng vững nếu không có nguồn thu.
Khi cho thuê vườn Troh Bư làm du lịch ... cơ hội là rất lớn.
Em sẽ rảnh rang hơn để làm Bảo tồn lan ...còn Troh Bư  nhà em sẽ được chăm chút, đầu tư hơn.
Sức của em có hạn, nếu tự mình khai thác và đầu tư ... thì chắc chắn không thể có.
Nhưng chỉ có điều là... quyền của em bị hạn chế ghê gớm luôn.
Làm du lịch khá khó ...Chính vì vậy em phải để hàng rào vùng lõi bảo tồn lan bị dỡ bỏ.
Để sau đó cuống lên vì mất lan, mất hình ảnh ...phải làm ngay tắp lự cái khu tiêu bản lan.
Đầu tháng 8 năm 2017... em bắt đầu làm và đến gần cuối tháng thì đã được khoe toáng lên về nó.
Và cũng thật là may,  9 tháng đã qua rồi ... em vẫn còn tiếp tục có thể khoe.
Lan phải gắn hàng rào dĩ nhiên sẽ không đẹp nhưng ...ít mất.
Và bù lại, có thể gắn rất nhiều, đủ hi vọng ... có thể hoành tráng lan.
Cứ hình dung mà xem, trên hàng rào cao 3 mét dài trăm mét ...lan đầy kín hai mặt.
Bị dang nắng hơi vàng lá, cây còi tí ...nhưng được cái dễ hoa.
3 tháng đầu thê thảm, 3 tháng giữa phấn khởi lên một tí ...bởi ít chết, ít mất.
Còn 3 tháng gần đây ...có mà đầy ảnh lan nở để khoe.
Tuy lan trên hàng rào nở hoa thì không đẹp nhưng với ảnh khu cũ có lác đác thì ...Troh Bư vẫn sống động.
Và có hay điều hơn... nó làm em vững tin và tự hào về Troh Bư hơn.
Thôi như thế là được... vì nếu không Bảo tồn lan Troh Bư coi như sẽ chết chắc.
Tồn tại nghĩa là còn sống rồi... em vui vì đã duy trì được bảo tồn lan Troh Bư của nhà mình hơn 5 năm khó khăn qua.
Giờ mọi người đã thấy em cũng đúng khi cùng nàng Troh Bư đỏng đảnh khôi phục lại rừng xưa, bảo tồn lan… để có thể làm du lịch.
Du lịch huyện Buôn Đôn giờ,  không chỉ có cầu treo, voi … mà còn có Trohbu Botanic Garden nhà em nữa góp sức. Hihi!